Krótki poradnik obywatela
Co warto wiedzieć o obronie cywilnej i zarządzaniu kryzysowym?
KRÓTKI PORADNIK OBYWATELA
Powodzie, wichury, śnieżyce, pożary przestrzenne i inne – to katastrofy, które mogą się wydarzyć w naszym mieście. Katastrofy mogą wystąpić w różnych postaciach i rozmiarach. Większość jest powodowana przez zmienne warunki pogodowe. Część z nich jest przewidywalna – ale większość ciągle nas zaskakuje. Chociaż katastrofy naturalne nie są zjawiskiem, o którym chętnie się czyta, to jednak wskazane jest wiedzieć więcej na ich temat. Wiedza ta pomoże zrozumieć zagrożenia i przygotować się na wypadek ich wystąpienia.
POSTĘPOWANIE I ZASADY ZACHOWANIA SIĘ OBYWATELI W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA KATASTROF NATURALNYCH
POWÓDŹ
Najczęściej spodziewana jest w okresie jesienno –zimowym oraz zimowo – wiosennym z powodu długotrwałych, bądź intensywnych opadów deszczu albo z powodu szybkiego topnienia śniegów.
Przed wystąpieniem powodzi Przygotuj się do powodzi, zanim ona ciebie zaskoczy!!!
Poznaj podstawowe pojęcia związane z zagrożeniem powodziowym:
Pogotowie przeciwpowodziowe – wprowadza się, gdy poziom wody w rzece wzrasta do poziomu ostrzegawczego i nadal podnosi się.
Alarm powodziowy – ogłasza się, gdy poziom wody zbliża się do stanu alarmowego.
Dowiedz się w swoim urzędzie gminy (miasta), czy:
- mieszkasz na terenie zagrożonym (zalewowym), jeżeli tak, to przy jakim poziomie wody ogłaszany jest stan ostrzegawczy i stan alarmowy;
- będą stosowane jakieś sposoby alarmowania (syreny, komunikaty radiowe)?
SYSTEM ALARMOWY OBRONY CYWILNEJ
Jednym z przedsięwzięć obrony cywilnej jest organizacja systemów alarmowych, które mają ostrzegać ludność przed grożącym niebezpieczeństwem napadu z powietrza oraz skażeniem promieniotwórczym i chemicznym, a także o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska w celu umożliwienia jej odpowiedniego zareagowania.
Wyróżniamy następujące kategorie komunikatów alarmowych:
- ostrzegające – przekazują informację o zagrożeniu uderzeniami z powietrza oraz o skażeniach i zakażeniach. Są przekazywane przez organy wykrywające lub określające stan zagrożenia do organów odpowiedzialnych za alarmowanie i uprzedzanie;
- alarmujące – przekazują ustalone wcześniej sygnały lub komunikaty informujące o bezpośrednim niebezpieczeństwie uderzeń z powietrza i skażeń;
- uprzedzające – informują o grożącym niebezpieczeństwie skażeń promieniotwórczych, chemicznych lub zakażeń biologicznych, przekazywane są z odpowiednim wyprzedzeniem.
Do ogłaszania/odwoływania alarmów wykorzystuje się następujące urządzenia:
- systemy alarmowe miast;
- rozgłośnie lokalnego radia lub telewizji;
- radiowęzły radiofonii przewodowej;
- syreny alarmowe;
- sygnały alarmowe, informujące o rodzaju zagrożenia;
- megafony;
- zastępcze środki alarmowe – dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki ipt.
Do uniwersalnych zasad zachowania się obywateli w sytuacjach zagrożeń, ułatwiających adaptację do trudnych warunków należą:
- szybkie działanie, ale bez paniki;
- ciągłe słuchanie komunikatów radiowych;
- zachowanie spokoju i prowadzenie możliwie normalnego życia;
- udzielanie pomocy ludziom potrzebującym
- rozsądne korzystanie z zapasów;
- słuchanie rad i poleceń osób uprawnionych do kierowania w sytuacjach zagrożeń (straż pożarna, policja, specjalistyczne grupy ratunkowe);
- w razie konieczności bezdyskusyjne opuszczenie miejsca zamieszkania;
- wyłączenie źródeł i odbiorników prądu i gazu oraz zabezpieczenie mienia.
Każda rodzina powinna mieć przygotowane podstawowe wyposażenie na czas klęsk żywiołowych.
Podczas katastrof może wystąpić brak elektryczności, gazu, wody, itp. Możliwe jest też, że warunki uniemożliwią opuszczenie domu przez wiele dni. Przygotowane zawczasu wyposażenie ułatwi przetrwanie tego trudnego okresu.
Wyposażenie powinno zawierać:
- żywność: mięso, owoce i warzywa w puszkach, puszkowane soki, mleko i zupy, cukier, sól i przyprawy, wysokokaloryczne pożywienie (witaminy, słodycze, żywność dla niemowląt i ludzi starszych, krakersy, suchary, ekstrakt kawy i herbaty) – zapas na okres 3 – 5 dni przechowywać w chłodnym i suchym miejscu;
- woda: wodę należy zgromadzić najlepiej w plastikowych pojemnikach w ilości 4 – 5 litrów na osobę na okres 3 – 5 dni, wliczając wodę do utrzymania podstawowych zasad higieny (woda powinna być odkażona, np. wybielaczem do prania o stężeniu 5,25% w ilości 1 kropla na litr wody);
- odzież i rzeczy do spania: każdy domownik powinien posiadać jedną zmianę bielizny, odzieży i butów, a dodatkowo okrycie przeciwdeszczowe, ciepłą bieliznę, koc lub śpiwór;
- apteczka pierwszej pomocy: gaza, sterylne bandaże, w tym elastyczne, taśmy przylepne, nożyczki, chusta, termometr, środki aseptyczne, środki przeciwbólowe, aspirynę, środki przeczyszczające, węgiel aktywowany, mydło, rękawice gumowe oraz zapas lekarstw na przewlekłe choroby członków rodziny;
- przybory i narzędzia: turystyczny zestaw do gotowania, radio na baterie, latarki, zapasowe baterie, nóż wieloczynnościowy, zapałki, przybory do pisania, gwizdek, przybory do higieny, plastikowe pojemniki, papier toaletowy, przybory do szycia – zestaw powinien być spakowany i gotowy do zabrania.
Zabezpieczenie domu
- Możliwości zabezpieczenia domu są bardzo ograniczone i wiążą się z dużymi kosztami. Można jednak wykonać przedsięwzięcia profilaktyczne, które zmniejszą do minimum ryzyko strat. Do takich przedsięwzięć należą:
- przeniesienie wartościowych przedmiotów na strych lub wyższe piętra;
- zamontowanie tablic bezpieczników i liczników możliwie jak najwyżej;
- ubezpieczenie w towarzystwie ubezpieczeniowym;
- stworzenie systemu pomocy sąsiedzkiej;
- umieszczenie systemu ogrzewania oraz wentylacji na górnym piętrze lub poddaszu;
- odpowiednie przymocowanie zbiorników z olejem, farbą itp., aby zapobiec ich przemieszczeniu i rozlaniu się zawartości w wypadku powodzi.
Rodzaje alarmów:
- alarm o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska;
- alarm powietrzny;
- alarm o skażeniach;
- uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami;
- uprzedzenie o zagrożeniu zakażeniami.
PO USŁYSZENIU SYGNAŁU ALARMU O KLĘSKACH ŻYWIOŁOWYCH I ZAGROŻENIU ŚRODOWISKA:
- Osoby znajdujące się na terenie otwartym, powinny:
- zwrócić uwagę na kierunek wiatru;
- opuścić zagrożony teren (prostopadle do kierunku wiatru) stosując się do poleceń zawartych w komunikatach;
- udać się do najbliższych budynków.
- Osoby znajdujące się w mieszkaniu powinny:
· włączyć odbiornik radiowy lub telewizyjny na pasmo lokalne i zastosować się do przekazywanych komunikatów i poleceń;
· pozostać w pomieszczeniach, zamknąć i uszczelnić mokrym papierem lub szmatami drzwi i okna oraz otwory wentylacyjne;
· wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne, z wyjątkiem odbiorników radiowo – telewizyjnych;
· do ochrony dróg oddechowych stosować zwilżoną w wodzie lub wodnym roztworze sody oczyszczonej chusteczkę, tampon, ręcznik, itp.;
· nie spożywać żywności i nie pić płynów, które mogły ulec skażeniu.
W przypadku, gdy istnieje prawdopodobieństwo, że niebezpieczne środki chemiczne przenikną do mieszkania, należy pozostać w wewnętrznej części budynku przy zamkniętych drzwiach. W przypadku, gdy istnieje niebezpieczeństwo skażenia chlorem, udać się na wyższe kondygnacje, np. do sąsiadów; w przypadku amoniaku – kierować się do pomieszczeń położonych na niskich kondygnacjach.
3. Osoby znajdujące się w zakładzie pracy powinny:
· stosować się do poleceń kierownictwa, mając na uwadze zasady zawarte w punkcie poprzednim.
OBOWIĄZKI LUDNOŚCI W ZAKRESIE PRZYGOTOWAŃ DO POWSZECHNEJ SAMOOBRONY
- Zapoznanie się z rodzajami, sposobami ich ogłaszania i odwoływania oraz z zasadami zachowania się po usłyszeniu poszczególnych sygnałów alarmowych.
- Zapoznanie się z rozmieszczeniem najbliższych budowli ochronnych w miejscu pracy i zamieszkania.
- Zaopatrzenie siebie i członków rodziny w indywidualne środki ochrony przed skażeniami.
- Zaopatrzenie domowej apteczki w podstawowe leki i materiały opatrunkowe.
- Opanowanie zasad i sposobów udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym.
- Zgromadzenie i odpowiednie zabezpieczenie zapasów żywności i wody dla siebie i rodziny na czas utrzymywania się zagrożenia.
- Przygotowanie mieszkania (budynku) pod względem ppoż., zaciemnienia i ochrony przed skażeniami.
- Zabezpieczenie – na wsi budynków inwentarskich, zwierząt, płodów rolnych i pasz oraz wody pitnej dla ludzi i zwierząt.
- Zapoznanie się z zasadami wykonywania prostych prac ratunkowych w rejonie porażenia.
- Zabezpieczenie mienia, wyłączenie dopływu wody, prądu, gazu, spakowanie rzeczy osobistych, dokumentów, środków ochrony przed skażeniami oraz żywności, ścisłe wykonywanie poleceń organizatorów ewakuacji w przypadku zarządzenia ewakuacji.
